Woensdag 29 januari 2020 bezocht  ik, op uitnodiging van filmdistributeur Cinemien in het Soho House te Amsterdam in een waanzinnig mooie ambience de voorvertoning van de film "System Crasher".

Het is inmiddels een aantal uren verder nadat ik, hevig geëmotioneerd, het Soho House verliet. En de film laat me nog steeds niet los. Niet in de laatste plaats natuurlijk vanwege de -hoewel de achtergronden totaal anders zijn- enorme herkenbaarheid in de situatie rondom het al een decennium zoeken naar blijvende en passende hulpverlening jongeren en hun ouders  die ik  soms begeleid.

"System crasher" is de onofficiële term die gebruikt wordt voor kinderen die, ondanks alle goede intenties, welwillendheid en inzet van hulpverleners, het hulpverleningssysteem doen crashen. De term voor kinderen die, vanwege hun complexe zorgbehoefte, niet passen binnen de standaardhokjes en de opgezette structuur en protocollen van het systeem dat hen zou moeten beschermen. De term voor kinderen die ik soms begeleid. Kinderen ook die door advocaten worden bijgestaan als ze naar het laatste redmiddel gesloten jeugdhulp worden verwezen.

System Crasher neemt je mee in het leven van de 9 jarige Benni (op werkelijk meesterlijke wijze vertolkt door de in 2008 geboren Helena Zengel!) die vanwege een heel jong opgelopen trauma ernstige gedragsproblemen ontwikkeld heeft en zeer agressief kan zijn. Haar alleenstaande moeder kan haar gedrag niet hanteren, waardoor Benni uit huis wordt geplaatst.

De film brengt vlijmscherp in beeld wat de zoektocht naar een geschikte plek voor Benni betekent. Je ziet hoe zij haar best doet er gewoon te mogen zijn, je krijgt (ondanks de vreselijke dingen die zij soms doet) sympathie voor haar. Je begrijpt waar haar opstandige, onhandelbare gedrag en agressie vandaan komen. Je ziet het kind achter het probleemgedrag; het kwetsbare kind dat simpelweg naar liefde verlangt, maar steeds afwijzing krijgt in haar tocht van pleeggezin naar pleeggezin, naar instelling naar pleeggezin en zo door.

Je ziet een veelvoud aan zorgprofessionals de revue passeren die, allemaal op hun eigen manier, worstelen met de onmogelijkheid dit meisje te bieden wat zij ècht nodig heeft. Die je ziet worstelen met de grens tussen professionele en emotionele betrokkenheid en je ziet en voelt ook hun onmacht Benni ècht te kunnen helpen.

Je ziet een moeder die zielsveel van haar kind houdt, maar die (al wordt in de film onvoldoende duidelijk waarom) niet bij machte is er voldoende voor haar dochter te zijn en beslissingen te nemen die in haar dochters belang zijn.

Deze film maakt pijnlijk duidelijk hoe kinderen in plaats van de hulp te krijgen die zij nodig hebben, vastlopen en zeer ernstig beschadigd raken door een systeem dat hen geen recht doet. Een systeem dat, zodra er méér aan de hand is dan een eenvoudig oplosbaar probleem, kinderen tussen de wal en het schip doet belanden. Een systeem waar binnen iedereen wel wìl helpen, maar ook waarin niemand echt weet hoe..

Ik raad iedereen die direct of indirect, professioneel of persoonlijk op de een of andere manier met jeugdhulpverlening te maken heeft aan deze film te gaan zien.

Neem een grootverpakking tissues mee en laat je meezuigen in een fictief verhaal dat dichterbij de werkelijkheid staat dan ieder mens met een hart zou wensen.

VANAF 27 FEBRUARI 2020 IN DIVERSE FILMHUIZEN EN BIOSCOPEN.

 

Desiree van Doremalen